Onomkeerbare Aantasting van Erfgoed en Landschap

Het landelijke Zarren, met haar lange geschiedenis en zware oorlogsverleden, dreigt haar charme onherroepelijk kwijt te spelen door de potentiële komst van industriële windturbines in haar landschap. Hoewel de wetgeving bestaande lijnstructuren zoals hoogspanningslijnen voorstelt om er windturbines op te enten, gaat het vergelijk niet op met een stilstaand element zoals een hoogspanningspyloon van ‘slechts’ 50m hoog. Een windturbine is gigantisch veel hoger (in Zarren is sprake van hoogtes tot mogelijk 200 à 250 meter), en van een tiental kilometer ver zichtbaar in het landschap. Deze mastodonten zijn bovendien voortdurend in beweging, met verregaande en ingrijpende gevolgen voor het karakteristieke landschap en de rust ervan.

Waarom Niet ?

1. Landschap Onder Druk 

Zarren is een landelijk dorp met een rijk landschap en historische monumenten. Ten noorden strekken de Bethoostersche Broeken (de polderintrusie van de Handzamevaart) zich uit over Zarrens grondgebied, die deel uitmaken van de Handzamevallei, internationaal befaamd om haar enorme aantallen wintergasten zoals de smient en de kolgans. Ten zuiden vleit de Rug van Westrozebeke zich neer tot binnen onze gemeentegrenzen, waar het hoogste punt van Zarren zich situeert (’s Graveneik ca 43m hoog). Windturbines in dit landschap zouden de rust en de harmonie ervan doorbreken. In tegenstelling tot onze historische molens waar we trots op zijn, de Couchezmolen en de Wullepitmolen, die de charme van het landschap versterken, zouden windturbines de omgeving overrompelen, domineren en verwoesten met hun industriële karakter en gigantische hoogtes.

2. Historisch Erfgoed in Gevaar

Zarren heeft een rijk verleden, met iconen zoals de Couchezmolen en de Wullepitmolen. Ook relicten uit ons onuitwisbare oorlogsverleden van de Eerste Wereldoorlog, zoals de Duitse watertoren ‘het waterkasteeltje’ en twee militaire bunkers van de Flandern I-Stellung, zijn beschermd als monument. Dergelijke structuren vormen een historisch landschap, die getuige zijn van de turbulente geschiedenis van de streek.

De Couchezmolen, met zijn imposante hoogte van 25 meter, is de hoogste bakstenen stellingmolen van België en een baken in het landschap. Hij overleefde de Eerste Wereldoorlog en werd gerestaureerd, heden dienst doende als een museum voor het molenaarsambacht en het molenerfgoed in Vlaanderen.  Ook de Wullepitmolen, oorspronkelijk uit de 17^e eeuw, en recent gevierd na restauratie voor z’n 400^ste verjaardag, werd na WOI opnieuw gebouwd.  Deze historische molens getuigen van een tijd dat windenergie op kleinschalige en landschapsvriendelijke wijze werd benut.

De geplande windturbines zouden dit erfgoed overschaduwen en doen wegkwijnen in ons waardevolle landschap, waardoor de historische en kenmerkende identiteit van de Zarrense omgeving wordt aangetast. Waar de molens van weleer een charmante en karakteristieke aanvulling zijn op het landelijke karakter, vormen de moderne windturbines een visuele overrompeling en dominantie die niet te miskennen valt. Ons kleine charmante Zarren is niet de gepaste locatie voor deze mastodonten.

De Couchezmolen. Foto Toerisme Westhoek.	De Wullepitmolen. Foto Toerisme Westhoek.

3. Onomkeerbare Gevolgen voor Bodem – Aanpassing Infrastructuur

Windturbines vereisen gigantische funderingen die tientallen meters diep de grond ingaan. Al is het de bedoeling dat het terrein na de levensduur van een windturbine volledig hersteld wordt, in z’n oorspronkelijk toestand, het is onmogelijk om de gewapende funderingspalen tientallen meter diep in de grond weg te halen.

De bouwwerken vereisen aangepaste infrastructuur (grote werfwegen, grote werfzones, aanpassing van de landelijke wegen), wat het landelijke karakter van Zarren onder druk zet. Brede werfwegen worden aangelegd doorheen landbouwgrond om de aanvoer van de reusachtige onderdelen mogelijk te maken.  Intense verdichting van de bodem en verstoring van de waterhuishouding (grondwaterstromingen, infiltratie en grondwatertafels) hebben negatieve gevolgen voor de waterhuishouding en de bodem, en bijgevolg voor landbouw en biodiversiteit.

En niet alleen voor de bouw van de turbines moeten de locaties bereikbaar zijn, ook voor onderhoud of herstel in geval van calamiteiten, en bij afbraak moeten grote werfwegen en aangepaste landelijke wegen blijven bestaan, opdat de turbines bereikbaar zouden blijven met zwaar materieel. 

De gigantische funderingsmassieven zijn na de levensduur van de windturbines trouwens niet herbruikbaar. In geval van zogenaamde repowering (zie link p.9), waarbij oude turbines vervangen worden door nieuwe, worden nieuwe funderingsmassieven gebouwd in de omgeving van de oude turbines … een verdere aantasting van bodem en omgeving.

Foto Ecopower.be. Tijdlijn bouw.

4. Mobiliteitsproblemen en Overlast 

De bouw van windturbines betekent niet alleen een wijziging van het landschap, maar ook een aanzienlijke impact op wegen en infrastructuur. Zarren is een klein dorp met landelijke wegen, niet voorzien op het grote materieel en de enorme transporten die nodig zijn om de werven aan te leveren. De grootste en zwaarste transporten betekenen een aanslag op onze landelijke wegen, en een bedreiging van de lokale verkeersveiligheid.

Het bouwen van een windturbine neemt maanden tijd in beslag.  De vele fietsers die ons dorp doorkruisen via de vele landelijke fietsroutes en het knooppuntennetwerk, dreigen weggejaagd te worden. Onze kinderen zullen werfaanrijroutes moeten trotseren …

Foto Facebookpagina Verschoor Kranen & Transport. Bemerk de verhouding van de verschillende kleine voertuigen, ten aanzien van de gigantische bouwkraan.

Foto Facebookpagina Verschoor Kranen & Transport. Voor het bouwen van gigantische windturbines (hier in Gent) zijn gigantische bouwkranen nodig, die op zich al moeten gebouwd worden vooraleer ze dienst kunnen doen. Dit is een LG 1800 van Liebherr, die tot 800 ton kan heffen. Vooraleer deze kraan operatief is, dient dagenlang gebouwd te worden. Er is bovendien wel wat werfruimte nodig.

Nachtelijke Knipperlichten

Het mag banaal klinken, maar ook de nachtelijke knipperlichten bovenop de hub van de windturbine zijn een vervuiling van de donkere nachthemel, en kunnen mateloos irriteren. 

Rijdt u in het donker langs de E42 tussen Namen en Doornik, en let u er even op. Industriëler wordt de nacht niet.

Zarren is Niet de Geschikte Locatie voor Windturbines

Met de huidige ontwikkelingen in de windturbine-industrie bereiken turbines ongekende hoogtes. De hoogste onshore windturbine in België, met een hoogte van 247 meter, staat in het Gentse havengebied, een industriële omgeving die niet te vergelijken is met een klein, landelijk dorp als Zarren.

Windturbines horen niet thuis in landelijke gebieden waar natuur, landbouw en leefbaarheid centraal staan. De impact op het landschap, de bodem en de infrastructuur is buitenproportioneel. Dit is geen duurzame vooruitgang, maar een onomkeerbare aantasting van de omgeving die generaties lang zichtbaar en voelbaar zal blijven.

Zarrenaars wonen bewust landelijk, voor rust en landschap. Een windturbine in hun dorp, is een dolk in hun hart.

Frappant: Belgisch en Vlaams Verzet Tegen Windmolenpark voor Franse Kust

De Belgische Overheid verzette zich in 2024 tegen een windmolenpark op zee, voor de Franse kust. Eén van de argumenten was dat het zeezicht zou verstoord worden vanuit de kustgemeentes.

• Het Nieuwsblad – 8/04/2024 – België verzet zich tegen Franse windmolens die bijna even hoog worden als de Eiffeltoren
• VRT – 27/05/2024 – Minister Van Tigchelt dient nu ook in naam van België bezwaar in tegen windmolenpark voor kust Duinkerke
• OpenVLD.be – 27/05/2024 – België verzet zich tegen Frans windmolenpark 

Onlangs (februari 2025) tekende ook Vlaanderen, onder leiding van Vlaams minister-president Matthias Diependaele, verzet aan tegen het Frans windmolenpark in de Noordzee. Ook hier betreft één van de argumenten de visuele impact door de hoogte en nabijheid van de turbines, die storend zijn voor het kustlandschap en het toerisme.

• Focus-WTV – 19/02/2025 – Vlaanderen tekent verzet aan tegen Frans windmolenpark…  
• Port of Oostende – 19/02/2025 – Vlaanderen in verzet tegen locatie windmolenpark Duinkerke 

Dan kunnen wij ons niet inbeelden dat ons landschap hier, met ons beschermd erfgoed, tussen de Bethoostersche Broeken en de Rug van Westrozebeke, zou bezoedeld worden door windturbines, met permissie van de Vlaamse Overheid.

Ter Illustratie

• VRT – 14/08/2024 – Uitzonderlijk transport brengt wieken van 75 meter lang en torendelen van nieuwe windmolen naar Diest
  “Een niet-alledaags transport vannacht: 3 wieken van 75 meter lang, 2 stalen torendelen en de gondel van een nieuwe windmolen werden naar hun eindbestemming, het industrieterrein langs de E314 in Webbekom (Diest), gebracht. Om de onderdelen op hun bestemming te krijgen, werd langs de snelweg een tijdelijke afrit aangelegd.”
  VRT – 24/07/2024 – Tijdelijke nieuwe afrit op E314 in Diest voor bouw van 7e windmolen
  De bouw van een windturbine te Diest.

• Transport van een wiek.

• Transport van een wiek: een bocht …

• De hoogte van windturbines valt haast niet te bevatten. Men spreekt gemakkelijk van wiektiphoogtes van 200m tot 250m. Slechts vergelijkingen kunnen enigszins een idee geven van deze hoogtes.
  • Het hoogste punt van West-Vlaanderen is de top van de Kemmelberg, op 154m hoogte. Een windturbine overstijgt dit gemakkelijk.
  • De IJzertoren in Diksmuide, op een boogscheut van Zarren, is ‘amper’ 84m hoog.
  • Het Atomium in Brussel, nationaal symbool, is 102m hoog.
  • Het hoogste gebouw in België, staat in Brussel: 150m hoog.

• VRT – 13/02/2024 – Geen windmolens in straal van drie kilometer rond erkende sites WOI in de Westhoek.

• Omzendbrief 2024 – afwegingskader en randvoorwaarden voor de oprichting van windturbines